beleid en uitvoering rondom digitale transitie: Een beknopte analyse met open data
Op 1 mei startte Ron Roozendaal als Kwartiermaker Digitale Samenleving en plaatsvervangend Directeur Generaal Digitalisering bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Hij is mede-verantwoordelijk voor het handen en voeten geven aan beleid rondom de digitale transitie in Nederland. Hierover stuurde Staatssecretaris van Huffelen eerder al een uitgebreide brief aan de Tweede Kamer. Ron riep op om mee te denken over het landelijk beleid rondom digitalisering. In dit blog geven we met een beknopte analyse een reactie op zijn vraag.
Onze boodschap aan Ron is tweeledig:
- Laat je informeren en inspireren door (zowel succesvolle als minder succesvolle) voorbeelden uit het veld: Dat het onderwerp “digitale transitie” steeds meer aandacht krijgt op landelijk en Europees niveau is volgens mij een belangrijke en logische ontwikkeling. Nederlandse (overheids)organisaties hebben in de tussentijd ook niet stil gestaan. Onze suggestie is om op zoek te gaan naar goede voorbeelden in het veld en organisaties te betrekken die op onderwerpen al stappen hebben gezet en lessen hebben geleerd. Bijvoorbeeld door gebruikersonderzoek, proof-of-concepts of pilots met bepaalde technologieën of concepten. Zo hoef je het wiel niet opnieuw uit te vinden en maak je optimaal gebruik van de kennis bij organisaties die dichtbij de burger staan!
- Zorg voor een gedegen informatievoorziening over wat er gebeurt in het land: Digitalisering staat bij vrijwel iedere (overheids)organisatie tegenwoordig hoog op de agenda. Op diverse plekken en door diverse organisaties in het land (Rijksoverheid, ZBO’s, Provincies, Gemeenten, etc.) worden nuttige initiatieven ondernomen. Door gebruik te maken van data (bijvoorbeeld uit openbare publicaties), spoor je deze initiatieven gemakkelijk en snel op en zoek je – indien gewenst – de samenwerking op. In de rest van het artikel geven wij op basis van een aantal thema’s uit de eerder genoemde Kamerbrief om op onderdelen wat inzicht te geven over wat er speelt op basis van openbare publicaties.
Algemene trend in publicaties rondom Digitalisering, Data Act en Cybersecurity
In de figuur hierboven zie je een trendgrafiek die laat zien hoe vaak er in de afgelopen jaren is gepubliceerd over de digitalisering, data act en cybersecurity. Voor alle drie de onderwerpen observeren we een toename in het aantal publicaties erover. Voor het onderwerp Digitalisering zien we een algemene toename in het aantal publicaties, met een duidelijke toename sinds het najaar van 2021. Voor Cybersecurity zien we een toename sinds eind 2020, waarna het aantal publicaties stabiel blijft. Voor het onderwerp Data Act zien we dat sinds het najaar van 2021 het aantal publicaties begint toe te nemen, met in oktober de meeste (11).
Verdeling naar publicerende gemeente over digitalisering
In onderliggende data zien we dat het onderwerp digitalisering ook door gemeenten een veelbesproken onderwerp is. Ter illustratie presenteren wij hieronder daarom een verdeling naar de top 30 meest publicerende gemeenten over het onderwerp. Uit de analyse blijkt dat de Gemeente Katwijk het meest publiceert rondom het onderwerp, gevolgd door Gemeente Amsterdam, Nissewaard, Utrecht en Helmond. Soms wordt door gemeenten ook gerefereerd naar de recente brief aan de Tweede Kamer.
Tot slot presenteren wij hieronder een tabel met de 10 meest relevante publicaties van gemeenten over digitalisering in de afgelopen 3 maanden. In een aantal publicaties verwijzen gemeenten hierbij naar landelijk beleid en politiek. Zo verwijst de Gemeente Vennep in de publicatie “Maak Digitalisering Politiek” op 11 april 2022 naar een toespraak van Staatssecretaris van Huffelen tijdens de Digitale Raad waarin ze de oproep deed aan gemeenteraden om digitalisering politiek te maken in hun gemeente, bijvoorbeeld door het op te nemen in het coalitieakkoord, via een lokale digitale agenda, met een raadscommissie digitalisering en/of een wethouder voor digitalisering. Een tweede interessante publicatie die we hier vinden is de Startnotitie digitale transformatie van de Gemeente Nijmegen, waarin zij een visie en diverse kaders en uitgangspunten presenteren voor hun digitaliseringsaanpak.
Let op: de onderliggende data ververst continue, waardoor de inhoud van de tabel kan wijzigen.
Zomaar een paar inzichten uit openbare data!
Wij hopen op deze manier laagdrempelig wat te kunnen bijdragen aan de oproep van Ron vanuit ons perspectief van open data. Heb jij suggesties op dit onderwerp, of is er een ander thema waarin je geïnteresseerd bent? Bijvoorbeeld over Stikstof, Jeugdzorg, de Wet Open Overheid of iets anders? Wij helpen graag!